برنامه‌ها و آماده‌سازی‌های پیش از خطبه و کارشکنی‌های منافقان

با رسيدن به غدير خم پیامبر صلی الله عليه و آله فرمود: «اين‌جا شتر مرا بخوابانيد كه از اين مكان حركت نخواهم‌كرد تا رسالت پروردگار را ابلاغ نمايم».
سپس افرادى را مأمور كرد تا از پراكندگى كاروان جلوگيرى كنند. آن‌هايى كه جلوتر رفته‏اند را باز گردانند و آن‌هايى كه هنوز نرسيده‏اند را راهنمايى كنند.
همچنين دستور داد كسى زير پنج درخت كهنسال نرود. ايشان مقداد و سلمان و ابوذر و عمار را فراخواند و به آنان دستور داد كه زير درختان و محوطه اطراف آن را براى انجام مراسم آماده كنند. آنان خارهاى زير درختان را كندند و سنگ‏هاى درشت را جمع كردند و آن‌جا را جارو زده و آب پاشيدند. شاخه‏هاى اضافى درختان را هم بُريدند تا كسى را اذيت نكند.
سپس در فاصله بين دو درخت روى شاخه‏ها پارچه‏اى افكندند تا سايبانى باشد و زير آن منبرى را تدارك ديدند كه رو به مردم نمازگزار و پشت به قبله بود. آن‌ها ابتدا سنگ‏هاى درشت را روى هم چيدند و بعد از آن به وسيله رواندازهاى شتران و ساير مركب‏ها منبر را كامل كردند و پارچه زيبايى از بالا تا پايين آن كشيدند. منبر طورى بود كه نسبت به دو طرف جمعيت در وسط قرار داشت و همه هنگام سخنرانى حضرت را مى‏ديدند.
با فرارسيدن هنگام نماز ظهر، منادى حضرت نداى عمومى داد و مردم وضو گرفتند و آماده شدند تا نماز را به امامت آخرين رسول الهى بخوانند.
پس از نماز همه منتظر سخنرانى پیامبر صلی الله عليه و آله بودند. ابتدا چند نفر كه صداى بلندترى داشتند مأمور شدند كلام حضرت را براى افراد دورتر تكرار كنند تا همه سخنان حضرت را بشنوند. همچنين دو نفر شاخه‏هاى اطراف منبر را كه قابل بريدن نبود با دست نگه‌ داشتند تا جايگاه بهتر ديده‌شود.
پیامبر صلی الله عليه و آله برخاسته به سمت منبر رفت و در آخرين نقطه آن ايستاد، سپس اميرالمؤمنين‏ عليه السلام را فراخواند تا از منبر بالا بيايد. اميرالمؤمنين‏ عليه السلام يك پله پايين‏تر از پیامبر صلی الله عليه و آله و احتراماً كمى مايل به ايشان ايستاد.
در آن لحظات حساس منافقين هنوز در فكر توطئه‏هاى خود بودند. آن‌ها در اقدامى جدى عده‏اى از هواداران خود را مأمور كردند تا نزديك منبر بنشينند و وقتى پیامبر صلی الله عليه و آله مى‏خواهد سخنرانى را شروع كند از بين جمعيت برخيزند و پراكنده شوند تا عملاً مجلس را برهم زنند و برنامه ادامه پيدا نكند. اين نقشه شوم در آغازين لحظات استقرار پیامبر صلی الله عليه و آله و اميرالمؤمنين‏ عليه السلام بر منبر عملى شد. رسول اللَّه‏ صلى الله عليه و آله ابتدا صبورانه به آن‌ها نگريست و منتظر ماند تا خودشان از عمل زشتشان دست بردارند. اما وقتى جدى بودن توطئه را احساس كرد به اميرالمؤمنين‏ عليه السلام دستور داد تا از منبر پايين رود و از تفرقه مردم جلوگيرى كند و همه را مقابل منبر جمع نموده، مجلس را منظم نمايد.
پس از منظم شدن جمعيت، اميرالمؤمنين‏ عليه السلام دوباره به جايگاه خود بازگشت.*
* بحار الانوار: ج 21 ص 387، ج 37 ص 151. عوالم العلوم: ج 15 / 3 ص 50، 60 .